Oni

Witkacy nie miał wątpliwości, że rozwój społeczny, wsparty osiągnięciami nauki i techniki, może uczynić ludzkość szczęśliwą. Obawiał się też jednak, że postęp doprowadzi do upadku sztuki, która utraci sens w świecie odartym z tajemniczości i pozbawionym potrzeb duchowych – świecie zamieszkanym przez istoty zdeterminowane przez permanentne poczucie nienasycenia i przesytu jednocześnie.

Tytułowi „oni” to reprezentanci „tajnego rządu” z „założycielem nowej religii Absolutnego Automatyzmu” – Seraskierem Bangą Tefuanem na czele. Nadrzędnym celem działania „onych” jest zniszczenie sztuki teatru – jednej z nielicznych dziedzin życia niepoddających się automatyzacji.