Ratusz – Muzeum Poznania

Muzeum tymczasowo zamknięte dla zwiedzających ze względu na prace remontowe. W marcu 2023 roku gościom udostępnione zostaną gotyckie piwnice oraz parter budynku – efekt pierwszego etapu prac. Będzie to równoznaczne z możliwością obejrzenia w tym miejscu nowej ekspozycji, prezentującej historię Poznania od X do połowy XVI wieku, a także dzieje Ratusza.

Ratusz – Muzeum Poznania od 1954 roku mieści się w Ratuszu – dawnej siedzibie władz miejskich. Początki istnienia tej budowli datowane są na pierwsze lata XIV wieku. Pierwotnie był to niewielki, jednopiętrowy budynek, do którego w końcu XV wieku dobudowano jedną kondygnację. W połowie XVI wieku władze miejskie powierzyły jego przebudowę włoskiemu architektowi Janowi Baptyście Quadro z Lugano. On to w latach 1550-60 przeobraził skromny gotycki ratusz w okazałą, reprezentacyjną siedzibę władz miejskich. Gmach powiększony został wówczas w kierunku zachodnim i podwyższony o kolejne, drugie piętro. Budynek uzyskał jednolitą renesansową bryłę zewnętrzną i nowy układ wnętrz z okazałą Salą Renesansową, słynną z pięknej dekoracji stiukowej zdobiącej sklepienie.

W następnych wiekach zniszczeniom i przebudowom ulegała kilkakrotnie wieża ratusza. W latach 1781-1784 staraniem Komisji Dobrego Porządku cały budynek został poddany renowacji; wzniesiono wówczas nowy, klasycystyczny hełm wieży. Kolejną gruntowną konserwację przeszedł ratusz w latach 1910-1913. Ta pruska restauracja uratowała budynek przed kompletną ruiną. W 1945 roku w wyniku działań wojennych runęła wieża i spalone zostało drugie piętro budynku. Obecny wygląd Ratusz zawdzięcza pracom konserwatorskim, które zakończono w grudniu 2000 roku.

Ekspozycja Ratusza – Muzeum Poznania, rozmieszczona zarówno w piwnicach, jak i na parterze oraz w salach na I i II piętrze Ratusza, pokazywać ma dzieje miasta od X wieku do współczesności oraz historię Ratusza. Do najcenniejszych eksponatów należy złocony i emaliowany pastorał z Limoges z XIII wieku, zegar stołowy z herbem Poznania wykonany w 1575 roku przez poznańskiego zegarmistrza Jana Stalla na zlecenie ówczesnych władz miejskich i szklanicę cechu szewców z 1651 roku. Zbiory Muzeum nieustannie powiększają się o kolejne obiekty, które przyjmowane są w ramach darowizn i pozyskiwane dzięki zakupom. Wspólnym mianownikiem ich wszystkich jest rzecz jasna Poznań: historia miasta i jego mieszkańców. Ze względu specyfikę tych obiektów podzielone one zostały na kolekcje: widoków i planów miast, fotografii osób, dokumentów i pamiątek historycznych, rzemiosła i przedmiotów codziennego użytku, miejscowej przedsiębiorczości, sztuki, aparatów i sprzętów do fotografowania, wielkopolskich Bractw Strzeleckich, fotografii reporterskiej Jerzego Unierzyskiego i zabytków archeologicznych.